3. ชื่อเรื่อง:
                การวิเคราะห์คุณภาพน้ำนมรวมของฟาร์มโคนมในเขตจังหวัดขอนแก่น (BULK MILK
           QUALITIES ANALYSES OF DAIRY FARMS IN KHON KAEN PROVINCE)
ชื่อผู้วิจัย:
               นริศร นางาม (Narisorn Na-ngam)* พิทักษ์ น้อยเมล์ (Pitake Noimay)**
               นาถสุดา จามรธัญญวาท (Natsuda Jamornthanyawat)***
                สรรเพชญ อังกิติตระกูล (Sunpeth Angkititakul)*
ตีพิมพ์: วารสารวิจัย มข. 2543. 5 (2): 40-49.
บทคัดย่อ
การวิเคราะห์คุณภาพน้ำนมรวมของฟาร์มโคนม 264 ฟาร์ม ในจังหวัดขอนแก่น ทำการ
ตรวจ 3 ครั้ง ระหว่างช่วงเดือนตุลาคม 2541 ถึงมิถุนายน 2542 โดยตรวจวิเคราะห์หาจำนวน
แบคทีเรียรวม จำนวนโคลิฟอร์มแบคทีเรีย จำนวนโซมาติกเซลล์ สารต้านจุลชีพตกค้าง ไขมันนม
ธาตุน้ำนม โปรตีนและน้ำตาลแลคโตสในน้ำนมรวม ได้ค่าเฉลี่ยจำนวนฟาร์มโคนมที่มีปริมาณ
แบคทีเรียรวมในน้ำนมจัดมาตรฐานน้ำนมเป็นเกรด 1, 2, 3 และ 4 พบ 57.14%, 8.93%, 6.73% และ
27.20% ตามลำดับ จำนวนฟาร์มที่มีโคลิฟอร์มแบคทีเรียในน้ำนมไม่เกิน 1,000 เซลล์/มล. พบ
56.32% จำนวนฟาร์มที่มีโซมาติกเซลล์ในน้ำนมจัดมาตรฐานน้ำนมเป็นเกรดเกรด 1, 2 และ 3 พบ
61.13%, 24.13% และ 14.56% ตามลำดับ พบสารต้านจุลชีพตกค้างในน้ำนมจากฟาร์ม 12.36%
จำนวนฟาร์มที่มีไขมันเนยในน้ำนมจัดมาตรฐานเป็นน้ำนมเกรด 1, 2 และ 3 พบ 17.99%, 42.45%
และ39.56% ตามลำดับ จำนวนฟาร์มที่มีธาตุน้ำนมไม่รวมมันเนยในน้ำนม จัดเป็นน้ำนมเกรด 1, 2
และ 3 พบ 64.84%, 16.48% และ 18.68% ตามลำดับ จำนวนฟาร์มที่น้ำนมรวมมีโปรตีนไม่น้อยกว่า
3.40% มีธาตุน้ำนมทั้งหมดไม่น้อยกว่า 12.50% และมีน้ำตาลแลคโตสไม่น้อยกว่า 4.80% พบ

11.26%, 31.18% และ 62.77% ตามลำดับ

Abstract

              Bulk milk analyses from 264 dairy farms in Khon Kaen were detected 3 times during
October 1998-June 1999. All bulk milk samples were examined for total bacterial counts,
coliform bacterial counts, somatic cell counts, antibiotic residues, fat, solid-not-fat and lactose.
The averages of total bacterial counts in grade 1, 2, 3, and 4 milk samples were 57.14%, 8.93%,
6.73%, and 27.20%, respectively. Coliform bacterial counts of milk samples were limited at 1,000
cells/ml. with the average of 56.32%. The averages of somatic cell counts in grade 1, 2, and 3 of
milk samples were 61.13%, 24.13%, and 14.56%, respectively. The averages of antibiotic
residues in milk samples were 12.36%. The averages of fat and solid-not-fat in grade 1, 2, and 3
milk samples were 17.99%, 42.45%, 39.56%, 64.84%, 16.48%, and 18.68%, respectively. The
averages of protein containing at least 3.40%, total solid containing at least 12.50%, and lactose

containing at least 4.80% in farm samples were 11.26%, 31.18%, and 62.77%, respectively.

 

คำสำคัญ : วิเคราะห์คุณภาพน้ำนมรวมฟาร์ม สุขศาสตร์น้ำนม โคนม น้ำนม

Keywords: bulk milk qualities analyses; milk hygiene; dairy cow; milk
wpe4.jpg (1751 bytes)

* อาจารย์ ภาควิชาสัตวแพทย์สาธารณสุข คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

* นักวิทยาศาสตร์ ภาควิชาสัตวแพทย์สาธารณสุข คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

** นักเทคนิคการแพทย์ ภาควิชาจุลชีววิทยาคลินิก คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น