Partial pressure of gas
โดยปกติสารจะ diffuse
จากที่มีความเข้มข้นสูงไปสู่ที่ที่มีความเข้มข้นต่ำ gas ก็เช่นเดียวกัน
แต่ความเข้มข้นของ gas จะเรียกว่า pressure เมื่อ gas
ผสมกันก็จะเรียกความเข้มข้นรวมนี้ว่าเป็นความดันรวม หรือ total pressure
และเรียกความเข้มข้นของ gas แต่ละชนิดว่า partial pressure ตัวอย่างเช่น
partial pressure ของ O2 (PO2) หรือ partial pressure ของ CO2 (PCO2)
เป็นต้น ถ้าเป็น PO2 ในเลือดแดงก็ใช้สัญลักษณ์ PAO2 และในเลือดดำก็ใช้ PVO2
ถ้าเป็นใน alveoli ก็ใช้ว่า PAO2
อากาศในบรรยากาศ
ในภาวะปกติ ซึ่งประกอบไปด้วย
O2 ปริมาณ 21.0% ค่า PO2
= 159 mmHg
CO2 ปริมาณ 0.03% ค่า PCO2
= 0.23 mmHg
N2 ปริมาณ 79.0% ค่า PN2
= 600 mmHg
H2O =
0 mmHg ค่า
PH2O
= 0 mmHg |
ส่วนประกอบของอากาศในถุงลมปอด
มีดังนี้
PO2 = 104 mmHg
PCO2 = 40 mmHg
PN2 = 569 mmHg
PH2O = 47 mmHg |
พบว่าค่า O2
ในบรรยากาศมีน้อยมาก จึงทำให้ CO2
ที่เราหายใจออกมาถูกระบายออกไปอย่างรวดเร็ว ค่าต่างๆ เหล่านี้เป็นค่า dry
air ถ้าหากมีความชื้นในบรรยากาศจะต้องนำค่า PH2O เข้าไปคิดด้วย
ซึ่งจะมีผลให้ P ของ gas ต่างๆ ลดลงไป (ค่า total pressure จะคงที่ = 760
mmHg)
สำหรับอากาศในถุงลมปอด
(alveolar air) จะมีส่วนประกอบคล้ายคลึงกับอากาศในบรรยากาศ
เพราะในการหายใจก็เป็นการย้ายอากาศจากบรรยากาศภายนอกเข้าไปในถุงลมปอดแล้วถ่ายออกจากถุงลมปอดกลับมาสู่บรรยากาศนั่นเอง
กระบวนการ ventilation
ไม่สามารถถ่ายเทเอาอากาศทั้งหมดในถุงลมปอดออกมาได้ในแต่ละวงจรการหายใจ
(เนื่องจากมีส่วนของ residual volume)
ตาราง แสดง
total และ partial pressure (mmHg)
ของลมหายใจสุนัขในขณะพัก (ที่ระดับน้ำทะเล)
* : ค่า PH2O
ได้มาจากการสุ่มเก็บตัวอย่าง
= :
อิ่มตัวด้วยไอน้ำที่อุณหภูมิร่างกาย 39 oC
ในส่วนของ bronchi
ดัดแปลงมาจาก : Swenson และ
Reece, 1993
Gases |
อากาศใน |
อากาศที่ |
อากาศผ่านออกจาก vein
สู่ alveolar |
อากาศผสมใน
alveoli
ที่หายใจออกมา |
บรรยากาศ |
ที่หายใจเข้า |
Oxygen |
158 |
140 |
114 |
123 |
Carbon dioxide |
0 |
0 |
45 |
29 |
Nitrogen |
596 |
568 |
549 |
556 |
Water vapor |
6 |
52 |
52 |
52 |
Total |
760 |
760 |
760 |
760 |
|